از ساير سازهاي اين خانواده ميتوان ملوديكا (Melodica)، كنسرتينا (Concertina) و آكاردئون (Accordion) را نام برد. شايد برخي مواقع متوجه شباهت موجود بين صداي سازدهني و آكاردئون شده باشيد. اين شباهت در جنس صدا، در واقع به خاطر شباهت در ساختمان اين سازها و نحوه توليد صوت در آنها است.
گر چه چينيهاي باستان نوعي سازدهني با زبانههاي چوبي داشتهاند و موتسارت قطعهاي براي سازدهني شيشهاي (يك ساز كاملاً متفاوت متشكّل از يك سِري قطعه شيشههاي كوك شده) نوشت، سازدهني دياتونيكي (Diatonic) كه ما هماكنون ميشناسيم، در اوائل قرن نوزدهم، در آلمان ساخته شدهاست. اين ساز بهوسيلهٔ موج مهاجرين ترككنندهٔ آلمان، به ايالات متّحده و بريتانياي كبير برده شد و در اواسط قرن نوزدهم، در سراسر جهان، نواخته ميشدهاست.
سازدهني كروماتيك (Chromatic)، در سال ۱۹۱۸ اختراع شد و از آنجايي كه شامل هر دوازده نيمپردهٔ گام كروماتيك ميباشد، به شما اجازه ميدهد كه آهنگ كاملتري را بنوازيد؛ مانند قطعههاي جاز و كلاسيك؛ و همچنين براي نوازندگي تا حدود زيادي كاملتر است.
سازدهني را به روشهاي مختلفي طبقه بندي ميكنند اما اگر از سازدهنيهاي بيس (Bass) و كورد (Chord) صرف نظر كنيم، سازدهنيهايي را كه بيشتر براي نواختن سولو (Solo) استفاده ميشوند ميتوان در يك طبقه بندي بسيار كلي به ۲ گروه اصلي تقسيم كرد:
- سازدهنيهاي دو زبانهاي Doble Reed(ed) Harmonicas
- سازدهنيهاي تك زبانهاي Single Reed(ed) Harmonicas
از انواع مختلف سازدهني بر حسب قابليتهاي مختلف و جنس صدايشان در سبكهاي خاصي از موسيقي بيشتر استفاده ميشود كه در اينجا به صورت مختصر و فهرست وار به آنها اشاره ميكنيم:
- سازدهني ترمولو و اكتاو : سبكهاي Folk و Pop
- سازدهني دياتونيك : سبكهاي Blues ، Country ، Rock ، Irish ، Folk و Pop
- سازدهني كروماتيك : سبكهاي Classical ، Jazz ، Irish و Pop
- سازدهني بيس و كورد : سبكهاي Classical و Pop البته بيشتر به صورت گروه نوازي