راك ايراني گونهاي از موسيقي راك است كه در كشور ايران رواج دارد. موسيقي راك در ايران، از اواخر دهه چهل خورشيدي و با ظهور خوانندگاني مانند: كوروش يغمايي، فرهاد مهراد و فريدون فروغي رواج پيدا كرد ليكن پس از انقلاب فرهنگي دستكم در ظاهر امر به دست فراموشي سپرده شد. كوروش يغمايي بنيانگذار موزيك راك در خاورميانه و پدرخوانده راك در ايران است.
موسيقي راك ايراني از «راك انگليسي»، «راك آمريكايي» و سبكهاي اروپايي تأثير گرفتهاست. در اين نوع موسيقي نيز همانند بيشتر سبكهاي راك، گيتار الكتريك و گيتار بيس و درامز اصليترين سازها هستند. در بعضي از گروهها كيبورد نيز وظيفه تنظيم ريتمها و سمپلها را بر عهده دارد. اما نكته قابل توجه اين است كه به دليل ايراني بودن اجرا كنندگان اين موسيقي، انواع سازها و ريتمها و لحنهاي ايراني در بعضي از آهنگهاي توليدي وجود دارد.
در آن زمان موسيقي سنتي در ميان مردم محبوب بود و موسيقي پاپ نيز با سرعت زيادي رو به گسترش و پيشرفت بود و به رقابت با سبكهاي غربي و آمريكايي در سطح ملي، ميپرداخت. همچنين به دليل برپايي كنسرت خوانندگان غربي در ايران؛ تبادل موسيقي و فرهنگ و هنر نيز ميان ايران و ساير كشورها وجود داشت. در آن زمان در ايران افرادي بودند كه به گروههايي مانند پينك فلويد، بيتلز و لدزپلين گوش ميدادند و آلبومهايشان را خريداري نموده و سبك آنها را دنبال ميكردند.
انقلاب اسلامي براي جامعه هنر و موسيقي ايران پيامدهاي خوبي در پي نداشت. از همان اولين سالهاي پس از انقلاب، فعاليت هرگونه موسيقي ممنوع گرديد؛ موسيقي پاپ غيرمجاز اعلام شده و به تبع آن سبك راك نيز اجازه فعاليت نيافت.تنها نوع موسيقي كه مجوز فعاليت داشت، موسيقي سنتي و سرودهاي انقلابي بود. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، فيلترينگ بزرگي را در مقابل هرگونه موسيقي انجام ميداد و به تبع آن بيشتر خوانندگان پيش از انقلاب به كشورهاي ديگر مهاجرت كردند. تنها تعداد انگشت شماري از خوانندگان پيش از انقلاب از ايران خارج نشدند كه پيشگامان راك ايراني نيز از جمله اين افراد بودند. كوروش يغمايي، فرهاد و فريدون فروغي در كشور ماندند تا وزارت فرهنگ و ارشاد فعاليت آنها را ممنوع كند. كوروش يغمايي تا ۱۷ سال اجازه فعاليت نيافت؛ صداي فرهاد سالها پخش نشد و تنها يك آهنگ به نام «وحدت» از او پخش گرديد كه در وصف پيامبر اسلام و بود و مضموني انقلابي داشت. فريدون فروغي نيز وضعي مشابه و به مراتب سختتر از ديگر همراهانش داشت. با اين شرايط، دوران ركود و انزواي موسيقي راك ايراني آغاز شد.
اوايل دهه ۷۰
در اوايل دهه ۷۰ نيز وضع به همين ترتيب بود. تنها گروه راك ايراني كه در آن زمان فعاليت ميكرد، گروه «كوچ» نام داشت. اين گروه در آمريكا به ساخت و تنظيم آهنگهايي در سبك كانتري مشغول بود. در ايران نيز به طور محدود گروهها و خوانندگان اندكي به فعاليتهاي زيرزميني مشغول بودند، اما هنوز بستر مناسبي براي راك ايراني آماده نشده بود. «كاوه يغمايي» از معدود خوانندگان راك ايراني بود كه در اين سالها با مجوز رسمي وزارت ارشاد فعاليت ميكرد و حتي در سال ۷۳ كنسرتي را برگزار كرد كه نخستين كنسرت راك ايران پس از انقلاب لقب گرفت.
اواخر دهه ۷۰؛ دوباره زنده شدن راك ايراني
در اواخر دهه ۷۰ و با روي كار آمدن دولت اصلاحات، وزارت فرهنگ و ارشاد دولت وقت؛ فرصتي طلايي به جامعه موسيقي ايران داد. موسيقي پاپ و راك پس از سالها انزواء دوباره شروع به فعاليت كردند و با سرعتي چشمگير نسبت به گذشته در حال پيشرفت بودند.
در اين سالها موسيقي راك پيشرفت زيادي كرد. گروههاي زيادي در داخل كشور فعاليت ميكردند، اما همچنان بسياري از خوانندگان و گروهها به فعاليتهاي زير زميني مشغول بودند. هنوز دولت صراحتاً موسيقي راك را آزاد اعلام نكرده بود و اين نوع موسيقي را با پاپ ادغام ميكرد. هيچگاه جشنواره و كنسرتي از سوي دولت تحت عنوان موسيقي راك برگزار نشد. تنها يك بار جشنوارهاي با نام «جشنواره موسيقي پاپ ايران» برگزار گرديد كه كليه خوانندگان پاپ آن زمان ايران در اين جشنواره شركت كردند. كاوه يغمايي و داريوش خواجه نوري نيز در اين جشنواره حضور داشتند و آهنگهايي را با سبك راك و تحت عنوان پاپ اجرا نمودند. وي موفق شد ستاره طلايي اين جشنواره را از نظر «بهترين گروه» به خود اختصاص دهد.
در همين سالها جو تازهاي از موسيقي راك در ميان جوانان ايراني در حال شكلگيري بود. موسيقي «هوي متال» كه زير شاخهاي موسيقي راك و جدا شده از سبك «هارد راك» ميباشد، به سرعت در ميان ايرانيان محبوب ميشد و توجه جوانان ايراني به انواع سبكهاي متال بيش از پيش در حال اوجگيري بود. گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. هم اكنون موسيقي متال و زير شاخههايش از نظر دولت جمهوري اسلامي ممنوع و غيرمجاز است.
دههٔ ۸۰ خورشيدي دوراني طلايي را براي موسيقي راك ايران به ارمغان آورد. در اوايل اين دهه توجّه جوانان ايراني به اين نوع موسيقي و زيرشاخههايش بيش از پيش شدت گرفت و گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. بعضي از اين گروهها و خوانندگان توانستند از وزارت ارشاد مجوّز رسمي فعّاليت دريافت كنند كه به عنوان نمونه ميتوان به آلبوم طالع نحس از ميلاد قائمي اشاره داشت كه از كمپاني مطرح ايران گام در اواسط همين دهه منتشر گرديد. در اين سالها كنسرتهاي زيادي در سطح كشور برگزار شد كه بسياري از آنان به صورت زيرزميني و تنها تعداد اندكي از اين كنسرتها با مجوّز رسمي برگزار گرديد. توجه جوانان ايران به راك و زيرشاخههاي آن بسيار زياد شدهبود.
دههٔ ۹۰ خورشيدي را ميتوان به عنوان دهه نوين راك ايراني دانست. گروههاي زيادي در داخل و خارج كشور با نوآوري در ساخت موسيقي و ترانه و همچنين استفاده از عنصرهاي موسيقيايي كه تا قبل از اين دهه از آن استفاده نميشد، توانستهاند پوسته جديدي به فضاي موسيقي راك ايراني دهند. تركيب زير شاخههاي مختلف راك با يكديگر و استفاده آنها از ويژگيهاي گروههاي اين دهه ميباشد.
دههٔ ۸۰ خورشيدي دوراني طلايي را براي موسيقي راك ايران به ارمغان آورد. در اوايل اين دهه توجّه جوانان ايراني به اين نوع موسيقي و زيرشاخههايش بيش از پيش شدت گرفت و گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. بعضي از اين گروهها و خوانندگان توانستند از وزارت ارشاد مجوّز رسمي فعّاليت دريافت كنند كه به عنوان نمونه ميتوان به آلبوم طالع نحس از ميلاد قائمي اشاره داشت كه از كمپاني مطرح ايران گام در اواسط همين دهه منتشر گرديد. در اين سالها كنسرتهاي زيادي در سطح كشور برگزار شد كه بسياري از آنان به صورت زيرزميني و تنها تعداد اندكي از اين كنسرتها با مجوّز رسمي برگزار گرديد. توجه جوانان ايران به راك و زيرشاخههاي آن بسيار زياد شدهبود.
دههٔ ۹۰ خورشيدي را ميتوان به عنوان دهه نوين راك ايراني دانست. گروههاي زيادي در داخل و خارج كشور با نوآوري در ساخت موسيقي و ترانه و همچنين استفاده از عنصرهاي موسيقيايي كه تا قبل از اين دهه از آن استفاده نميشد، توانستهاند پوسته جديدي به فضاي موسيقي راك ايراني دهند. تركيب زير شاخههاي مختلف راك با يكديگر و استفاده آنها از ويژگيهاي گروههاي اين دهه ميباشد.
كنسرت رضا يزداني خواننده راك ايراني:
[www.Aparat.com
راك ايراني گونهاي از موسيقي راك است كه در كشور ايران رواج دارد. موسيقي راك در ايران، از اواخر دهه چهل خورشيدي و با ظهور خوانندگاني مانند: كوروش يغمايي، فرهاد مهراد و فريدون فروغي رواج پيدا كرد ليكن پس از انقلاب فرهنگي دستكم در ظاهر امر به دست فراموشي سپرده شد. كوروش يغمايي بنيانگذار موزيك راك در خاورميانه و پدرخوانده راك در ايران است.
موسيقي راك ايراني از «راك انگليسي»، «راك آمريكايي» و سبكهاي اروپايي تأثير گرفتهاست. در اين نوع موسيقي نيز همانند بيشتر سبكهاي راك، گيتار الكتريك و گيتار بيس و درامز اصليترين سازها هستند. در بعضي از گروهها كيبورد نيز وظيفه تنظيم ريتمها و سمپلها را بر عهده دارد. اما نكته قابل توجه اين است كه به دليل ايراني بودن اجرا كنندگان اين موسيقي، انواع سازها و ريتمها و لحنهاي ايراني در بعضي از آهنگهاي توليدي وجود دارد.
در آن زمان موسيقي سنتي در ميان مردم محبوب بود و موسيقي پاپ نيز با سرعت زيادي رو به گسترش و پيشرفت بود و به رقابت با سبكهاي غربي و آمريكايي در سطح ملي، ميپرداخت. همچنين به دليل برپايي كنسرت خوانندگان غربي در ايران؛ تبادل موسيقي و فرهنگ و هنر نيز ميان ايران و ساير كشورها وجود داشت. در آن زمان در ايران افرادي بودند كه به گروههايي مانند پينك فلويد، بيتلز و لدزپلين گوش ميدادند و آلبومهايشان را خريداري نموده و سبك آنها را دنبال ميكردند.
انقلاب اسلامي براي جامعه هنر و موسيقي ايران پيامدهاي خوبي در پي نداشت. از همان اولين سالهاي پس از انقلاب، فعاليت هرگونه موسيقي ممنوع گرديد؛ موسيقي پاپ غيرمجاز اعلام شده و به تبع آن سبك راك نيز اجازه فعاليت نيافت.تنها نوع موسيقي كه مجوز فعاليت داشت، موسيقي سنتي و سرودهاي انقلابي بود. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، فيلترينگ بزرگي را در مقابل هرگونه موسيقي انجام ميداد و به تبع آن بيشتر خوانندگان پيش از انقلاب به كشورهاي ديگر مهاجرت كردند. تنها تعداد انگشت شماري از خوانندگان پيش از انقلاب از ايران خارج نشدند كه پيشگامان راك ايراني نيز از جمله اين افراد بودند. كوروش يغمايي، فرهاد و فريدون فروغي در كشور ماندند تا وزارت فرهنگ و ارشاد فعاليت آنها را ممنوع كند. كوروش يغمايي تا ۱۷ سال اجازه فعاليت نيافت؛ صداي فرهاد سالها پخش نشد و تنها يك آهنگ به نام «وحدت» از او پخش گرديد كه در وصف پيامبر اسلام و بود و مضموني انقلابي داشت. فريدون فروغي نيز وضعي مشابه و به مراتب سختتر از ديگر همراهانش داشت. با اين شرايط، دوران ركود و انزواي موسيقي راك ايراني آغاز شد.
اوايل دهه ۷۰
در اوايل دهه ۷۰ نيز وضع به همين ترتيب بود. تنها گروه راك ايراني كه در آن زمان فعاليت ميكرد، گروه «كوچ» نام داشت. اين گروه در آمريكا به ساخت و تنظيم آهنگهايي در سبك كانتري مشغول بود. در ايران نيز به طور محدود گروهها و خوانندگان اندكي به فعاليتهاي زيرزميني مشغول بودند، اما هنوز بستر مناسبي براي راك ايراني آماده نشده بود. «كاوه يغمايي» از معدود خوانندگان راك ايراني بود كه در اين سالها با مجوز رسمي وزارت ارشاد فعاليت ميكرد و حتي در سال ۷۳ كنسرتي را برگزار كرد كه نخستين كنسرت راك ايران پس از انقلاب لقب گرفت.
اواخر دهه ۷۰؛ دوباره زنده شدن راك ايراني
در اواخر دهه ۷۰ و با روي كار آمدن دولت اصلاحات، وزارت فرهنگ و ارشاد دولت وقت؛ فرصتي طلايي به جامعه موسيقي ايران داد. موسيقي پاپ و راك پس از سالها انزواء دوباره شروع به فعاليت كردند و با سرعتي چشمگير نسبت به گذشته در حال پيشرفت بودند.
در اين سالها موسيقي راك پيشرفت زيادي كرد. گروههاي زيادي در داخل كشور فعاليت ميكردند، اما همچنان بسياري از خوانندگان و گروهها به فعاليتهاي زير زميني مشغول بودند. هنوز دولت صراحتاً موسيقي راك را آزاد اعلام نكرده بود و اين نوع موسيقي را با پاپ ادغام ميكرد. هيچگاه جشنواره و كنسرتي از سوي دولت تحت عنوان موسيقي راك برگزار نشد. تنها يك بار جشنوارهاي با نام «جشنواره موسيقي پاپ ايران» برگزار گرديد كه كليه خوانندگان پاپ آن زمان ايران در اين جشنواره شركت كردند. كاوه يغمايي و داريوش خواجه نوري نيز در اين جشنواره حضور داشتند و آهنگهايي را با سبك راك و تحت عنوان پاپ اجرا نمودند. وي موفق شد ستاره طلايي اين جشنواره را از نظر «بهترين گروه» به خود اختصاص دهد.
در همين سالها جو تازهاي از موسيقي راك در ميان جوانان ايراني در حال شكلگيري بود. موسيقي «هوي متال» كه زير شاخهاي موسيقي راك و جدا شده از سبك «هارد راك» ميباشد، به سرعت در ميان ايرانيان محبوب ميشد و توجه جوانان ايراني به انواع سبكهاي متال بيش از پيش در حال اوجگيري بود. گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. هم اكنون موسيقي متال و زير شاخههايش از نظر دولت جمهوري اسلامي ممنوع و غيرمجاز است.
دههٔ ۸۰ خورشيدي دوراني طلايي را براي موسيقي راك ايران به ارمغان آورد. در اوايل اين دهه توجّه جوانان ايراني به اين نوع موسيقي و زيرشاخههايش بيش از پيش شدت گرفت و گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. بعضي از اين گروهها و خوانندگان توانستند از وزارت ارشاد مجوّز رسمي فعّاليت دريافت كنند كه به عنوان نمونه ميتوان به آلبوم طالع نحس از ميلاد قائمي اشاره داشت كه از كمپاني مطرح ايران گام در اواسط همين دهه منتشر گرديد. در اين سالها كنسرتهاي زيادي در سطح كشور برگزار شد كه بسياري از آنان به صورت زيرزميني و تنها تعداد اندكي از اين كنسرتها با مجوّز رسمي برگزار گرديد. توجه جوانان ايران به راك و زيرشاخههاي آن بسيار زياد شدهبود.
دههٔ ۹۰ خورشيدي را ميتوان به عنوان دهه نوين راك ايراني دانست. گروههاي زيادي در داخل و خارج كشور با نوآوري در ساخت موسيقي و ترانه و همچنين استفاده از عنصرهاي موسيقيايي كه تا قبل از اين دهه از آن استفاده نميشد، توانستهاند پوسته جديدي به فضاي موسيقي راك ايراني دهند. تركيب زير شاخههاي مختلف راك با يكديگر و استفاده آنها از ويژگيهاي گروههاي اين دهه ميباشد.
دههٔ ۸۰ خورشيدي دوراني طلايي را براي موسيقي راك ايران به ارمغان آورد. در اوايل اين دهه توجّه جوانان ايراني به اين نوع موسيقي و زيرشاخههايش بيش از پيش شدت گرفت و گروههاي زيادي در اين زمينه تشكيل شدند. بعضي از اين گروهها و خوانندگان توانستند از وزارت ارشاد مجوّز رسمي فعّاليت دريافت كنند كه به عنوان نمونه ميتوان به آلبوم طالع نحس از ميلاد قائمي اشاره داشت كه از كمپاني مطرح ايران گام در اواسط همين دهه منتشر گرديد. در اين سالها كنسرتهاي زيادي در سطح كشور برگزار شد كه بسياري از آنان به صورت زيرزميني و تنها تعداد اندكي از اين كنسرتها با مجوّز رسمي برگزار گرديد. توجه جوانان ايران به راك و زيرشاخههاي آن بسيار زياد شدهبود.
دههٔ ۹۰ خورشيدي را ميتوان به عنوان دهه نوين راك ايراني دانست. گروههاي زيادي در داخل و خارج كشور با نوآوري در ساخت موسيقي و ترانه و همچنين استفاده از عنصرهاي موسيقيايي كه تا قبل از اين دهه از آن استفاده نميشد، توانستهاند پوسته جديدي به فضاي موسيقي راك ايراني دهند. تركيب زير شاخههاي مختلف راك با يكديگر و استفاده آنها از ويژگيهاي گروههاي اين دهه ميباشد.
كنسرت رضا يزداني راك ايراني:
[www.aparat.com/v/gW0ZS]